7 Temmuz 2022 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan “Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”a göre e-ticarette bazı kurallar değişiyor. Yürürlük tarihi 01.01.2023 olan kanunun detaylarını gelin birlikte inceleyelim.

‍

Aracı hizmet sağlayıcılar satıcının ürünleri ile ilgili hukuka aykırılıklardan sorumlu değil

Şu an yürürlükte olan kanunda  bu konu hakkında sadece, “Aracı hizmet sağlayıcılar, hizmet sundukları elektronik ortamı kullanan gerçek ve tüzel kişiler tarafından sağlanan içerikleri kontrol etmek, bu içerik ve içeriğe konu mal veya hizmetle ilgili hukuka aykırı bir faaliyetin ya da durumun söz konusu olup olmadığını araştırmakla yükümlü değildir.” denmekteydi.

‍

Yeni kanunda ise aracı hizmet sağlayıcıların ilgili hukuka aykırılıklardan sorumlu olmadıklarını belirtmekle birlikte, konudan haberdar olması halinde ilgili içeriği yayından kaldırarak resmi kurumlara bildirmesi gereğinden bahsedilmektedir.

‍

Kişisel verilerin korunması ile ilgili madde

Eski kanunda yer alan 10. madde ile kişisel verilerin saklanması ve güvenliğinden sorumluluk hükmü yeni kanun ile tamamen çıkarılmış oldu. Böylece kişisel verilerin korunması ile ilgili bir açıklama kanunda kalmamış oldu.

‍

Dolayısıyla üçüncü kişilerin kişisel verilerinin kullanılması ve paylaşılmasının önünde bu kanun nezdinde bir engel kalmamış oldu.

‍

Kampanyalara katılma zorunluluğu

Yeni kanun ile eklenen maddeye göre “Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı tarafından satış fiyatında tek taraflı değişiklik yapılması dâhil olmak üzere, elektronik ticaret hizmet sağlayıcının kampanyalı mal veya hizmet satışına zorlanması.” yasaklanmıştır.

‍

Bu maddeden anlaşılması gereken, aracı pazaryerleri kendi düzenledikleri kampanyalara satıcıları katılmaya mecbur edemeyecekler. Eski kanunda bu konu hakkında herhangi bir madde bulunmuyordu.

‍

Sıralama ya da tavsiye sisteminde geriye düşürülme

Yeni kanunun getirdiği iyi haberlerden biri de şu maddedir, “Aracılık sözleşmesinde herhangi bir nesnel ölçüte yer verilmediği hâlde ya da kamu kurumlarına veya adli mercilere başvuruda bulunulduğu gerekçesiyle elektronik ticaret hizmet sağlayıcının sıralama ya da tavsiye sisteminde geriye düşürülmesi, elektronik ticaret hizmet sağlayıcıya sunulan hizmetin kısıtlanması, askıya alınması veya sonlandırılması” haksız ticari uygulama sayılacaktır.

‍

Bu maddenin anlamı, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılar tarafından satıcılarla yapılan sözleşmelerde net açıklamalara yer verilmeden yani bir nevi keyfi olarak, pazaryeri sisteminde geriye düşürülme, hesabın askıya alınması veya kapatılması gibi uygulamalar yasaklanmış oldu.

‍

Pazaryeri sahibinin kendi markasını satması

Yeni kanunun bir diğer hükmüne göre, “Aracılık hizmeti sunduğu elektronik ticaret pazar yerlerinde kendisinin veya ekonomik bütünlük içinde bulunduğu kişilerin markasını taşıyan ya da marka kullanım hakkını haiz olduğu malları satışa sunamaz veya bu malların satışına aracılık edemez. Bu malların, farklı elektronik ticaret ortamında satışa sunulması hâlinde bu ortamlar arasında erişim imkânı sunamaz ve birbirinin tanıtımını yapamaz. Bu hüküm, toplam satış hasılatının yarısından fazlasını elektronik ticaret dışındaki satışlardan elde eden kişilerin markasını taşıyan veya marka kullanım hakkını haiz olduğu mallar hakkında uygulanmaz.”

‍

Bu madde ile asıl amacı pazaryeri aracılığı olan hizmet sağlayıcıların kendi pazaryerinde satış yapan diğer satıcılarla haksız rekabete girilmesini engellemek olarak algılanabilir.

‍

Reklam kısıtlamaları

01.01.2023’te yürürlüğe girecek bu kanun değişikliği ile birlikte, bir takvim yılındaki net işlem hacmi 30 Milyar Türk Lirası’nın ve iptal ve iadeler hariç işlem sayısı yüz bin adedin üzerinde olan pazaryerleri ile satıcılara reklam kısıtlamaları getirildi.

‍

Buna göre, otuz milyara kadar olan kısım için %2 aşan kısım için ise binde 3’e kadar reklam bütçesi ayrılabileceği netleştirildi. Böylece haksız rekabetin önüne bir ket daha konulmuş oldu.

‍

Başka kanallardan satış engeli

Konu hakkındaki yeni madde şu şekilde, “Elektronik ticaret hizmet sağlayıcının ticari ilişkilerini, alternatif kanallardan aynı ya da farklı fiyattan mal veya hizmet sunmasını ya da reklam yapmasını kısıtlayamaz, herhangi bir kişiden mal veya hizmet teminine zorlayamaz. Buna imkân sağlayan herhangi bir hükme aracılık sözleşmesinde yer veremez.”

‍

Eski kanunda bu konu hakkında da bir hüküm bulunmamaktaydı. Böylece satıcıların farklı kanallar üzerinden dilerlerse farklı fiyatlarla ürün satmaları, reklam yapmaları da yasal bir zemine oturmuş oldu.

Ayrıca kargo hizmetleri de dahil olmak üzere mal ve hizmet alımları konusunda da satıcılara bariz bir serbestlik getirilmiş oldu.

‍

Kargoculuk ve posta hizmeti verme yasağı

Yeni kanun ile eklenen bir diğer maddeye göre, pazaryerleri aracılık hizmeti sundukları satıcıların işlemleri, kendi elektronik ticaret satışları ile elektronik ticaret dışındaki kendi satışları haricinde kargoculuk ve posta hizmeti veremezler dendi.

‍

Bildiğimiz gibi pazaryerlerinin hemen hepsi artık özellikle moto kuryeler aracılığıyla veya diğer çeşitli araçlarla kendi sistemleri üzerinden ticaret yapanlara kargo hizmeti veriyorlar. Bu madde ile ilgili uygulamaya bir kısıtlama getirildiğini söylemek yanlış olmaz.

‍

Yazılı onay olmaksızın pazaryerinin adını kullanma yasağı

“Elektronik ticaret hizmet sağlayıcı, olumlu irade beyanını yazılı şekilde ya da elektronik ortamda almadığı sürece, ekonomik bütünlük içinde bulunmadığı kişilerin ETBİS’e kayıtlı alan adının ana unsurunu oluşturan tescilli markasını kullanarak çevrimiçi arama motorlarında pazarlama ve tanıtım faaliyetinde bulunamaz.”

Bu maddeye göre, satıcılar pazaryerlerinin isimlerini kendi reklamlarını yapmak için kullanmak istemeleri halinde ilgili pazaryerinin yazılı onayını almak zorundalar.

‍

Hükümlerinin büyük çoğunluğunun 01.01.2023’te yürürlüğe gireceğini bildiğimiz yeni kanundaki önemli bazı maddeleri kısaca açıklamaya çalıştık. Konu hakkında daha ayrıntılı bilgi almak için WorqCompany’e Hemen Başvur!

‍

Kaynaklar:

Resmi Gazete

‍Mevzuat

‍

‍